Znalezione w sieci

18 września 1939 roku:

W miejscowości Borysław pow. Drohobycz Ukraińcy rozbroili i rozstrzelali 5 polskich żołnierzy. W miasteczku Brzeżany spalili kilka polskich zagród oraz w okolicy miasteczka zamordowali 4 polskich żołnierzy. We wsi Busk koło Lwowa w walce z bojówką OUN żołnierze WP ponoszą nie określone bliżej straty. We wsi Dołha Wojniłowska – Ziemianka pow. Kałusz miejscowi bojówkarze OUN zamordowali 2 żołnierzy WP. We wsi Gaik pow. Brzeżany bojówka OUN zamordowała 7 Polaków, w tym gajowego z żoną i synem: „18 września 1939 roku zostali zamordowani przez ounowców: Franciszek Folta lat 25 z Krosna, Łopot (gajowy), jego żona i jeden z synów (córka i czteroletni synek mimo, że zostali ciężko ranni wyrwali się oprawcom i ocaleli). W gajówce Łopota została też postrzelona uciekinierka z Żywca o nazwisku Wolna i mocno pobita inna uciekinierka o nieustalonym nazwisku; Stanisław Wilk z żoną (wg relacji świadków, zamordowani nocą, w łóżku; ich małoletnie dziecko ocalało, prawdopodobnie niezauważone przez oprawców) oraz Tomasz Wójcik”. (Lucyna Kulińska: „Preludium zbrodni…, jw.).

W kolonii Kołodne należącej do wsi Monasterzyska pow. Buczacz, około godziny 22,oo kilkunastoosobowa bojówka OUN napadła na zagrody polskie. W zagrodzie Wojtyłów zamordowali 4 Polaków: 56-letnia Maria otrzymała 7 postrzałów z karabinu oraz 8 ran kłutych bagnetem i zmarła po 12 godzinach, 25-letnia synowa Stanisława otrzymała postrzał z karabinu w głowę a jej 13-miesięcznemu synowi Ukraińcy rozpruli bagnetem brzuch; zginął też około 50-letni sąsiad Wojtyłów o nazwisku Zalewa. Ciężko ranni zostali: córka Stanisławy, lat 7 (rana postrzałowa klatki piersiowej i nogi) oraz syn, lat 5 (dwie rany postrzałowe w brzuch i jedna w nogę). Pozostali mieszkańcy zdołali uciec i ukryć się. Ukraińcy ograbili wszystkie zagrody Polaków i spalili;

We wsi Kuropatniki pow. Brzeżany Ukraińcy zamordowali 40 osób narodowości polskiej, w tym Józef Różański ur. 9 IV 1917 r. („Antypolska akcja nacjonalistów ukraińskich…, j. w.). H. Komański, Sz. Siekierka…, na s. 113 – 114 opisując wieś nie odnotowali tej rzezi.

W lasach koło Łopszyna, pow. Brzeżany, w zasadzkę bojówek ukraińskich wpadło 150 polskich policjantów, którzy zostali wymordowani. Ukraińcy chodzili potem w ich mundurach i butach; „Po południu w lasach koło Łapszyna (gm. Brzeżany) w zasadzkę zastawioną przez bojówki wpadło 150 polskich policjantów. Nikt z tej grupy nie ocalał. Organizatorami zasadzki i mordu byli: Dulęba, syn sołtysa z Łapszyna i Wasyl Biłłaj z osady Bernardyny koło Gaiku. Po tym wydarzeniu wielu Ukraińców z Łapszyna i Gaiku chodziło w mundurach i butach pomordowanych” (Lucyna Kulińska: „Preludium zbrodni…, jw.). .

We wsi Majdan pow. Drohobycz miejscowi bojówkarze OUN, którymi dowodził Stepan Hubysz, rozbroili i zamordowali 20 żołnierzy WP idących do granicy

We wsi Malin pow. Dubno Ukraińcy zamordowali 1 Polaka, byłego komendanta posterunku policji

We wsi Mieczyszczów pow. Brzeżany: „grupa miejscowych Ukraińców uzbrojonych w kosy, widły, siekiery i karabiny dokonała demonstracyjnego przemarszu przez wieś. Splądrowała i ograbiła miejscowe budynki publiczne jak pocztę, posterunek policji i inne. Pobito i poraniono dwie osoby: Pater (okradziony, przebito mu rękę widłami i Ciecierski Wincenty, lat 70). Miejscowy Ukrainiec, Mohyła, uderzył go kilkakrotnie w plecy obuchem siekiery. Zmarł na początku listopada W jednej z relacji jest mowa o zbiciu miejscowej nauczycielki – Polki. W innej znajdujemy informację o zamordowaniu przez bojówkarzy OUN we wrześniu 1939 roku 10 polskich gospodarzy, ograbieniu ich domostw i spaleniu 5 zagród. (Lucyna Kulińska: „Preludium zbrodni…, jw.).

We wsi Narajów gm. Narajów Miasto pow. Brzeżany: „18 IX 1939 r. Ukrainiec Jarosław Pawił zastrzelił koło leśniczówki w Narajowie 16 letniego ucznia gimnazjalnego, syna majora Wojska Polskiego. Zamordowany pochowany został na cmentarzu w Narajowie. Nazwisko zamordowanego Wacław Rewucki (Rewucko)(?)” (Lucyna Kulińska: „Preludium zbrodni…, j.w.). Tego dnia w Narajowie po 4 godzinach walki polscy policjanci obronili posterunek zaatakowany przez ukraińskie bojówki.

We wsi Plaucza Mała pow. Brzeżany bojówka OUN uprowadziła 17 Polaków i 3 Żydów dokonując nad nimi „rozprawy sądowej” połączonej z torturami. Tortur nie przeżyło 14 Polaków i 1 Żyd

We wsi Sarańczuki pow. Brzeżany: „Według zeznań świadków 17 września 1939 roku polska Obrona Narodowa z Leśnik wymaszerowała przez Brzeżany na Monasterzyska i dalej miała przedostać się do Rumunii. 18 września w lasach podhajeckich została ostrzelana przez bolszewików i Ukraińców. Na rozkaz dowódcy batalionu Obrona Narodowa zawróciła w kierunku Brzeżan przez Sarańczuki – Kotów. Przed Sarańczukami podporucznik rezerwy I plutonu nieznanego nazwiska wyznaczył kpr. Jaworskiego (Kazimierz Jaworski, kapral rezerwy WP i kierownik strzelnicy 51 PP), kpr. Czajkę, strzelca Stanisława Tymkę na patrol do Sarańczuk, przez które miał przemaszerować batalion. Patrol został otoczony przez bandy ukraińskie. Dwie osoby z patrolu wycofały się, zaś Kazimierz Jaworski został zamordowany. Znaleziono ślady krwi, jego buty i rower w chacie jednego z ukraińskich chłopów. Zostawił żonę i czworo dzieci. Bliższych szczegółów udzielił brat Jaworskiego, który z nim razem był w Obronie Narodowej. W zeznaniach dotyczących wydarzeń z Sarańczuk ujawniono też inne wstrząsające fakty. Dziewczynka Irka Szynklarska, Ukrainka z Sarańczuk, która w maju 1941 r. leżała w szpitalu w sali nr 9 (świadek – Janowa), powiedziała chorym, że jej ojciec „zarizał” sześciu Polaków, a sztylety (szkielety?) zakopał koło studni, a jej wujek zamordował polską nauczycielkę. Policja bolszewicka robiła dochodzenia na podstawie tego zeznania, spisała protokół” (Lucyna Kulińska: „Preludium zbrodni…, j.w.).

We wsi Szack pow. Luboml Ukraińcy zamordowali 4 Polaków: nadleśniczego oraz leśniczego z żoną i córką We wsi Wierzbowiec Stary pow. Brzeżany: „W tym samym czasie w Wierzbowie Starym Ukraińcy wymordowali rodzinę dozorcy leśnego, który wówczas był w wojsku” (Lucyna Kulińska: „Preludium zbrodni…, j.w.).

Na Wołyniu, w miejscowościach: kolonia Koleśnia, furor Czternasta, Majdan Koźliński, Andrzejówka (gmina Aleksandria), pow. Równe, uzbrojeni Ukraińcy z kol. Natalia (gmina Aleksandria) objeżdżają polskie domy z zamiarem mordowania Polaków. Ich delegacja pojechała do władz sowieckich w Tuczynie o zgodę „rizaty lachiw”, „rizaty taj pałyty”. Zgody chyba nie uzyskali, bo rzezi nie było. Gospodarstwa polskie zostały ograbione, miały miejsce pobicia Polaków. Na Wołyniu kolumna marszowa z taborami idąca z Ośrodka Zapasowego 13 Dywizji Piechoty w Równem w kierunku Włodzimierza Wołyńskiego została zaatakowana we wsiach Malin i Długoszyje pow. Dubno przez uzbrojonych dywersantów ukraińskich. Straty nie są znane;

Na drodze Zamość – Biłgoraj w zasadzce zamordowany został przez nacjonalistów ukraińskich kapelan 9pp 3 Zamojskiej Dywizji Piechoty ks. kap. rez. Alojzy Strakowski (prof. Leszek S. Jankiewicz,; w: Ludobójstwo OUN-UPA na Kresach Południowo-Wschodnich; Kędzierzyn-Koźle 2012).

We wsi Zapust Lwowski gm. Narajów pow. Brzeżany: „18 września 1939 r. dwaj miejscowi Ukraińcy: Sławomir Sawczuk (lub Sawiak) i Władysław Żeńczuk zamordowali 6 polskich żołnierzy powracających bez broni do domu. Widziano jak prowadzili ich przez wieś do Błotniańskiego” (Lucyna Kulińska: „Preludium zbrodni…, jw.). We wsi Żuków, pow. Brzeżany, Ukrainiec, kowal, podając wodę spragnionemu żołnierzowi polskiemu chwycił za jego odstawiony karabin i zastrzelił go.

===================

https://www.facebook.com/groups/120434925260509/permalink/280740279229972/?__tn__=K-R